Wydrukuj tę stronę

Furmanów

O początkach Furmanowa jako osady lub wsi prawie nic nie wiadomo ale należy przypuszczać, że podobnie jak okolicznych wsi jej zaczątkiem była kuźnica wodna o której dowiadujemy się ze starych dokumentów. Według nich już w latach 1662-1674 czynna w Furmanowie była kuźnica wodna, a nie ma żadnej pewności czy nie było jej znacznie wcześniej. Kuźnica wykorzystywała miejscową rudę żelaza. Używany przez wielki piec do wytopu i kucia żelaza węgiel drzewny pozyskiwano w pobliskich lasach a energię wodną ze spiętrzonej rzeki Czarnej. Znacznie później, prawdopodobnie w latach 1830-1835, jeden z właścicieli okolicznych dóbr hr. Małachowski wybudował tam zespół wielkopiecowy. Przebudowany w latach siedemdziesiątych ubiegłego wieku przeszedł później na własność hr. Platera, właściciela uprzemysłowionych dóbr niekłańskich. Tamtejszy wielki piec do wytopu żelaza należał wtedy do największych w całym Zagłębiu Staropolskim. Czynny do r.1907 dostarczał żelaza dla fryszerek w Furmanowie, Niekłaniu Wielkim i Małym oraz Wąglowie.

Z dawnych obiektów zespołu wielkopiecowego zachowała się wysoka, ceglana wieża gichtociągowa (zasypowa) służąca do wsypywania do wielkiego pieca tzw. wsadu, czyli rudy żelaza, węgla i topnika, niezbędnych do wytapiania żelaza. Wieża umożliwiała podniesienie wsadu na niezbędną wysokość. W czterokondygnacyjnej wieży nie zachowały się pomysłowe urządzenia do podnoszenia wsadu, system wind poruszanych energia wodną. Zachowały się cztery parterowe budynki fabryczne z cegły, ale bez ich pierwotnego wyposażenia. Jeden z nich był niewątpliwie warsztatem mechanicznym, a drugi maszynownią. Zachowały się też pozostałości dawnego roboczego kanału wodnego i urządzeń piętrzących wodę. Do prawnie chronionych zabytkowych fragmentów dawnego zespołu wielkopiecowego w Furmanowie, znajdujących się obecnie na terenie zakładu metalowego należą: wieża gichtociągowa, stare budynki fabryczne, ujęcie wody i ogrodzenie wraz z bramą.

 

Źródło: Ziemia Konecka - Przewodnik turystyczny, 2001, Agencja JP, Kielce

Dodatkowe informacje

  • Odległość (km): 55,5